سیستم سوخت رسانی انژکتوری، مزایا و معایب

امروزه سیستم های سوخت و جرقه با توجه به رشد و پیشرفت خودرو ها جهت تأمین نیاز های مشتریان به سوی سیستم های الکترونیکی و دقیق هدایت شده اند، این سیستم ها باید به گونه ای باشند، که خودرو به صورت حساب شده بهترین شتاب، قدرت، و کمترین مصرف سوخت و حداقل آلودگی را داشته باشد و بتواند به صورت خودکار با محیط های مختلف سازگار شده و همچنین به صورت اتوماتیک تنظیم شود.

مزایای سیستم انژکتوری:

• سوخت در سیلندر های مختلف به طور یکسان توزیع می شود. بزرگترین مشکل موتور های بنزینی کاربراتوری تقسیم غیر یکنواخت سوخت در بین سیلندر های موتور است. برای توجیه آن می توان ناصافی دیواره های مانیفولد، طول غیر یکسان شاخه ها، وجود پیچ و خم و اینرسی موجود در گاز را بیان نمود.

•  سوختی که دارای اینرسی زیاد باشد نسبت به هوا کندتر حرکت نموده و تمایل دارد در یک راستا حرکت کند.
•  به علت توزیع سوخت یکسان و حساب شده، خام سوزی و تولید گاز های خطرناک به حداقل می رسد.
•  راندمان حجمی موتور نسبت به موتور کاربراتوری زیادتر است، زیرا به علت عبور هوای خالص از مانیفولد مانعی در برابر هوا به وجود نیامده و شدت جریان هوای مصرفی موتور، افزایش می یابد. در سیستم کاربراتوری به علت وجود ونتوری هوا به خوبی نمی تواند وارد سیلندر گردد اما در سیستم انژکتوری لوله هوا فاقد گلوگاه است (راندمان حجمی یعنی جرم گاز وارد شده به سیلندر به جرم هوایی که باید وارد سیلندر گردد).
•  ارتفاع موتور به علت حذف کاربراتور از روی مانیفولد، کوتاه تر می باشد.
•  نیاز به سیستم، کنترل حرارت مانیفولد گاز (آب گرم یا حرارت سنج دود خرجی) نمی باشد. زیرا سوخت به صورت اتمیزه به پشت بشقابک سوپاپ ها پاشیده می شود.
•  شتاب گیری موتور زیادتر است، زیرا سوخت به سرعت سیلندر را پر می کنند.
•  مصرف سوخت به علت اندازه گیری در کلیه شرایط و قطع سوخت در حالت خود گردانی موتور و همچنین داغ شدن موتور و یا در سرعت نهایی، کمتر است.
•  فشار هوا یا دمای محیط در مقدار سوخت موتور، تأثیر ندارند.
•  سوخت غنی تر که ذرات درشت تری دارد به حرکت مستقیم خود ادامه داده و سیلندر های انتهایی را پر می کند. با این خاصیت سیلندر های انتهایی سوخت غنی تر دریافت کرده و در آنها احتراق ناقص صورت می گیرد در حالی که سیلندر های ابتدایی با کمبود سوخت روبرو می شوند.

روش سوخت رسانی تزریقی این مشکل اساسی را حل نموده است و با تزریق یکنواخت به پشت بشقابک سوپاپ ها توزیع یکسانی بعمل می آورد.

معایب سیستم انژکتوری:

•  بالا بودن هزینه تولید و تعمیرات
•  تعمیرات آن نیاز به ابزار و دستگاه های مخصوص دارد
•  تعمیرات آن تخصصی می باشد

اساس کار:

اساس کار در این سیستم بدین صورت است که اطلاعاتی توسط سنسور ها یا حسگر ها به کامپیوتر سیستم ارسال شده و بعد از پردازش اطلاعات ورودی توسط کامپیوتر (ECU)، عملگر های سیستم توسط ECU فعال می شوند. برای درک بهتر، سیستم انژکتوری را به بدن انسان تشبیه می کنیم که در آن، ECU یا پردازنده، مغز سیستم، حسگر ها در واقع چشم و گوش و حس های سیستم، و عملگر ها دست و پا و اعضای حرکتی سیستم را دارند.

انواع سیستم انژکتوری:

1- SPFI (پاشش تک نقطه ای)

2- MPFI ( پاشش چند نقطه ای)

3- GDI (پاشش مستقیم گازوییل)

1- SPF (پاشش تک نقطه ای)

در این سیستم انژکتوری، از یک انژکتور و سولنوئیدی و یک دستگاه کنترل الکترونیکی استفاده شده و محل قرارگیری انزکتور در بالای دریچه گاز است این سیستم، سوخت را با توجه به شرایط خاص به داخل مانیفولد ورودی تزریق می کند بیشتر اتومبیل های آمریکایی از این سیستم استفاده می کنند.

2- MPFI ( پاشش چند نقطه ای)

در این سیستم برای هر سیلندر یک انزکتور در نظر گرفته شده است. این انژکتور ها در مانیفولد ورودی و پشت سوپاپ های هوا قرار گرفته اند و به روش های مختلف پاشش سوخت صورت می گیرد که می توان حالت های زیر را نام برد.

الف) ترتیبی: پاشش سوخت بر حسب ترتیب احتراق انجام می شود.

ب) نیمه ترتیبی: پاشش سوخت در سیلندرها، با توجه به سیلندر های قرینه می باشد، یعنی در یک موتور چهار سیلندر، پاشش سوخت در سیلندرها دو به دو انجام می شود.

ج) غیر ترتیبی: پاشش سوخت توسط انزکتور ها همزمان انجام می گردد.

3- GDI (پاشش مستقیم گازوییل)

پاشش سوخت توسط یک انژکتور مجزا برای هر سیلندر، در داخل محفظۀ احتراق انجام می شود در این سیستم برای هر سیلندر یک انزکتور در نظر گرفته شده که این انژکتور ها در داخل اتاق احتراق قرار گرفته و سوخت را مستقیم داخل اتاق احتراق روی پیستون تزریق می کنند، مانند موتور های دیزل.

انواع انژکتور از نظر محل پاشش سوخت:

1- تزریق مستقیم در محفظه احتراق

2- تزریق سوخت در مانیفولد هوا، پشت بشقابک سوپاپ هوا

3- تزریق سوخت در پشت دریچه گاز یاSPFI ,TBI

سیستم سوخت رسانی انژکتوری بنزینی به طور کلی به سه بخش عمده زیر تقسیم می شود:

الف) بخش سوخت رسانی

ب) بخش هوا رسانی

ج) قطعات الکتریکی و الکترونیکی

مشخصات برخی ECU مورد استفاده در خودرو ها:

پیکان انژکتوری: ECU:SAGEM SL96-D – کانکتور 55 پایه و با پوشش نیمه ترتیبی

پژو پارس: ECU:SAGEM SL96-D – کانکتور 55 پایه و با پوشش نیمه ترتیبی

پژو پارس: مگنتی مارلی MM8P ECU:– کانکتور 35 پایه و با پوشش گروهی

سمند: ECU:SAGEM S 196-D – کانکتور 55 پایه و با پوشش نیمه ترتیبی

پژو 206: ECU:SAGEM S 2000– کانکتور 112 پایه سر سوکته و با پوشش ترتیبی

پژو مولتی پلکس: ECU:SAGEM 2000– کانکتور 112 پایه سر سوکته و با پوشش ترتیبی

سیستم سوخت رسانی انژکتوری:

اجزاء به کار رفته در سیستم سوخت رسانی عبارتند از:

• پمپ بنزین
• فیلتر بنزین
• شیلنگ ها و مسیر سوخت رسانی
• ریل سوخت
• رگلاتور فشار سوخت
• سوییچ ثقلی یا سوییچ اینرسی
• انژکتور ها
• سوپاپ کنترل سه راهه
• جدا کننده
• باک بنزین
• کنیستر
• شیر برقی کنیستر