چگونه سرسیلندر خودرو خود را تعمیر کنیم؟

سرسلیندر:

در پوشی است که بر روی سیلندر، پیچ می شود و فضای سیلندر را از بالا می بندد. سرسیلندر را معمولاً از آلیاژ چدن می سازند ولی به دلیل قابلیت انتقال حرارت خوب سرسیلندرهای آلومینیومی ، امروزه این سرسیلندرها بیشتر کاربرد دارند. هنگام ریخته گری سرسیلندر، سطح آن را ماشین کاری می کنند تا قطعات لازم را بر رویش نصب کنند . و همچنین در بیشتر موتورهایی که سیستم خنک کاری آنها از نوع آبی است مجاری ای را جهت حرکت آب ، ایجاد می کنند تا حرارت موتور توسط جریان آب دفع شود. لازم به ذکر است که در موتورهای قدیمی برای هر سیلندر یک سرسیلندر در نظر می گرفتند ولی امروزه سرسیلندر یک پارچه بر روی بلوکه سیلندر نصب می گردد.

متعلقات سرسیلندر:

•  شمع
•  مانیفولدهای دود و گاز
•  سیستم سوپاپ (F,I شکل)
•  ترموستات
•  درب سوپاپ و واشر چوب پنبه ای
•  سنسور حرارتی
•  دلکو
•  میل سوپاپ
•  پمپ بنزین
•  انژکتور و ریل سوخت

نکاتی که در موقع بازکردن سرسیلندر باید رعایت شود:

•  قبل از بازکردن سرسیلندر، اجازه دهید، موتورکمی خنک شود تا سرسیلندر بر اثر تنش های ناهمگون تاب برندارد.
•  قطعات و ضمائم اضافی متصل به سر سیلندر را از آن جدا نمائید.
•  کابل باطری را با احتیاط باز کنید.
•  آب موتور را تخلیه کنید و ضد یخ آن را در ظرف تمیز نگهداری کنید.
•  لوله لاستیکی بین سرسیلندر و رادیاتور را باز کنید.
•  سوکت حرارت سنج و همچنین سوکت فشنگی راه انداز فن را از موتور جدا کنید.
•  درب دلکو و وایر شمع ها را از هم جدا کنید.
•  در صورتی که واتر پمپ یا دلکو به سر سیلندر بسته شده اند آنها را باز کنید.
•  مانیفولد دود و گاز را از سرسیلندر جدا کنید.
•  لوله آوانس خلایی دلکو را از کاربراتور جدا کنید.
•  پیچ های درب سوپاپ را باز کنید.
•  میل تایپت میل اسبک و تایپت ها را از موتور جدا نمائید.
•  پیچ های سرسیلندر را در هنگام بازکردن به وسیله آچاربکس باز کنید و چنانچه قصد بستن سرسیلندر را دارید پیچ های آنها به صورت ضربدری یا کروی توسط آچار ترکمتر سفت نمایید.
•  در هنگام جدا کردن سرسیلندر از بلوکه سیلندر چنانچه بین آنها چسبندگی بوجود آمده می توانید به وسیله چکش پلاستیکی ضربه ملایمی را به سرسیلندر وارد کنید.
•  اگر بوش سیلندر از نوع تر است برای جلوگیری از حرکت نکردن بوش ، به وسیله پیچ ضامن نگهدارنده بوش ها را به سیلندر ببندید.

 
تعمیرات سر سیلندر:

علت ترک خوردگی: فشار آوردن زیاد به موتور- یخ بستن مایع خنک کاری درون موتور
علت تاب دیدگی: زیاد گرم شدن موتور- باز و بستن غلط- نامیزان بستن پیچ ها- بازکردن در حالت گرم
علت کربن گرفتگی: وجود روغن سوزی-اختلال در سیستم جرقه زنی و سوخت رسانی- گرفتگی لوله تهویۀ کارتل
علت خوردگی: کهنه بودن سر سیلندر- ازبین رفتن مجاری آب و روغن

بعداز جداسازی قطعات، روی سرسیلندر با استفاده از کاردک یا شابر ، باقیمانده واشرهای کهنه را از روی سرسیلندر پاک کرده و مجاری آب و روغن را توسط کاردک مسدود نمائید تا رسوبات در آن نفوذ نکند. سپس اجزای سیستم سوپاپ را باز کرده و در مقر از قبل ساخته مشخص شده قرار دهید.
 

 ترک خوردگی:

برای یافتن ترک در سر سیلندر و سطح نشیمن سوپاپ، که قابل رویت نیستند، از اسپری رنگ مخصوص جهت یافتن ترک استفاده کنید تا قسمت هایی که مشکوک به ترک استفاده کنید تا قسمت هایی که مشکوک به ترک هستند قابل رویت باشند . اگر میزان ترک خوردگی خیلی کم باشد می توان قسمت ترک خورده را با چسب تعمیر کرد در غیراین صورت سر سیلندر را باید تعویض کرد.

 تاب دیدگی:

تاب دیدگی یکی از عیوب رایج سرسیلندر به شمار می آید، در صورتی که اتومبیلی دارای علائم زیر باشد ، سرسیلندر آن دچار تاب دیدگی شده است .
 کاهش کشش موتور
 گرم شدن زیاد موتورمخلوط شدن آب با روغن، در کارتل
 ایجاد حباب در رادیاتور، توسط کمپرس موتور
 سوختن واشر سرسیلندر

 کربن گرفتگی:

بر اثر احتراق ناقص، لایه ای از رسوبات کربن در کف پیستون ، سوپاپ و اطاق احتراق تشکیل می شود. وجود این لایه باعث کوچک شدن حجم تراکم می شود که در پی این عمل نسبت تراکم به طور غیرمعمول افزایش پیدا کرده و از طرفی این لایه ها پس از داغ شدن ، مانند یک شمع عمل کرده و موجب خود سوزی می شود.

روشهای کربن زدایی:

الف) استفاده از مواد شیمیایی
برای این کار ابتدا موتور را روشن کرده و بعد از رسیدن موتور به دمای نرمال ، آن را خاموش کنید شمع موور را باز کرده و مقداری از مواد شیمیایی را داخل سیلندر بریزید. بعد از 10 ساعت موتور را روشن کنید با این روش رسوبات کربن از طریقرسیستم اگزوز از موتور خارج می شوند. در روشی دیگر مقداری از مواد شیمیایی را در باک بنزین می ریزند(مکمل) تا اتاق احتراق و رسوبات تمیز باقی بمانند.

ب) استفاده از اکسیژن:
قبل از شروع این کار باید بنزین داخل کاربراتور را برای جلوگیری از خطر آتش سوزی تخلیه نمائید، سپس شمع های موتور را باز کرده و اکسیژن به داخل سیلندر را به وسیله لوله مسی به داخل سیلندر هدایت کنید یا ورود اکسیژن به داخل سیلندر اکسیژن با رسوبات کربن واکنش شیمیایی انجام می دهد و کربن ها را به گاز اسید سیتریک تبدیل می کند.

ج) استفاده از دستگاه سنت پلاست:
در این روش ابتدا مجاری آب و روغن را مسدود کرده و مقداری گریس را جهت جلوگیری از آسیب دیدن ، سرسیلندر به سطوح صیقلی می مالند، سپس مقداری از گرد سمباده یا پودر شیشه را با فشار، روی سطح سرسیلندر توسط دستگاه می پاشند . برخورد این ئرات با کربن ، سبب از بین بردن و جدا شدن این رسوبات می شود.

د) استفاده از برس و دریل دستی:
در این روش سر سیلندر را روی میز کار قرار می دهند و توسط یک برس مخصوص و یک دریل برقی یا دستی ، رسوبات کربن را در سرسیلندر پاک می کنند. 

خوردگی:

این مورد بیشتر در موتورهای کهنه بوجود می آید، در صورتی که همانند شکل روبرو خوردگی به وجود آمده، گسترش باید سرسیلندر را تعویض کرد زیرا این مسئله باعث نزدیک شدن اطاق احتراق و کانال های آب به هم می شود .